سپاس خداوند جهانیان را و درود و سلام بر سیدنا محمد راستین وعده ی امانت دار. پروردگارا، ما را علمی نیست جز آن چه به ما آموختی، به راستی که دانا و باحکمتی، بار الها، آن چه به سود ماست، به ما بیاموز و از آن چه به ما آموختی، به ما منفعت برسان و بر علم ما بیفزای، حق را به ما حق بنما و توفیق پیروی از آن را نصیبمان گردان و باطل را به ما باطل بنما و توفیق اجتناب از آن را به ما ارزانی کن و ما را از کسانی بگردان که سخن را می‌شنوند و از بهترینش پیروی می‌کنند و با رحمت خود ما را در زمره‌ی بندگان نیکوکارت قرار ده، بار خدایا ما را از تاریکی نادانی و توهم به نور معرفت ودانش، و از شهوات به سوی بهشت بیرون ببر.

مقدمه ای درباره سوره ی اعراف

در درس اول از سوره ی اعراف هستیم و بهتر این است که در مفاهیم این سوره اندکی تأمل کنیم
این سوره حالت کلی طولانی ترین سوره مکی است.
-و این سوره ی مکی طولانی داستان های انبیاء را به صورت مفصل دربردارد.
و همان طور که می دانید سوره های مکی همیشه بر عقیده ی توحید متمرکز است و ایمان حقیقی همان توحید است، و بنده بهتر از توحید نیاموخته است، آیا به همراه خدا کسی می بینی به یقین بدانید که قدرت خداوند در نهانْ کار می کند و می فرماید:

﴿ فِي السَّمَاءِ إِلَهٌ وَفِي الْأَرْضِ إِلَهٌ ﴾
(و در آسمان خداست و در زمين خداست)

(زخرف: 84 )

و نیز:

﴿ مَا لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا يُشْرِكُ فِي حُكْمِهِ أَحَداً ﴾
(براى آنان ياورى جز او نيست و هيچ كس را در فرمانروايى خود شريك نمى‏ گيرد)

(كهف :26)

ونیز:

﴿ مَا يَفْتَحِ اللَّهُ لِلنَّاسِ مِنْ رَحْمَةٍ فَلَا مُمْسِكَ لَهَا وَمَا يُمْسِكْ فَلَا مُرْسِلَ لَهُ مِنْ بَعْدِهِ ﴾
(هر رحمتى را كه خدا براى مردم گشايد بازدارنده‏ اى براى آن نيست و آنچه را كه باز دارد پس از [باز گرفتن] گشاينده‏ اى ندارد)

(فاطر: 2 )

ونیز :

﴿ وَإِلَيْهِ يُرْجَعُ الْأَمْرُ كُلُّهُ فَاعْبُدْهُ وَتَوَكَّلْ ﴾
(و تمام كارها به او بازگردانده مى ‏شود پس او را پرستش كن و بر او توكل نماى)

(هود: 123 )

﴿ لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ ﴾
(كه [عالم] خلق و امر از آن اوست)

(اعراف : 54 )

یعنی دستور او با خلقتش مناسبت کامل دارد.

﴿ اللَّهُ خَالِقُ كُلِّ شَيْءٍ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ وَكِيلٌ ﴾
(آفريننده هر چيزى است و او بر هر چيزى نگهبان است)

(زمر:62 )

سوره های مکی در اصل بر توحید تمرکز دارد؛ زیرا وقتی شما فقط به عنوان آفریننده به خدا ایمان آورید، این مانند بت پرستان است .

﴿ مَا نَعْبُدُهُمْ إِلَّا لِيُقَرِّبُونَا إِلَى اللَّهِ زُلْفَى ﴾
(ما آنها را جز براى اينكه ما را هر چه بيشتر به خدا نزديك گردانند نمى ‏پرستيم)

(زمر: 3 )

اگر مانند بت پرستان فقط به عنوان آفریننده به خدا ایمان آورید، ابلیس هم این گونه ایمان آورد و گفت:

﴿ فَبِعِزَّتِكَ ﴾
(پس به عزت تو سوگند)

(ص: 81 )

و گفته است :

﴿ خَلَقْتَنِي ﴾
(مرا آفريده‏ اى)

(اعراف : 12 )

و گفته است :

﴿ قَالَ أَنْظِرْنِي إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ ﴾
(گفت مرا تا روزى كه [مردم] برانگيخته خواهند شد مهلت ده)

(اعراف :14 )

بنابراین این سوره اعراف طولانی ترین سوره ی مکی است که داستان های پیامبران به صورت مفصل در آن بیان شده است و هدف آن مانند همه سوره های مکی تمرکز بر توحید است، ایمان همان توحید است و با توحید نجات می یابی و به راه راست هدایت می شوی، سوره های مکی همچنین بر روز قیامت و جزا متمرکز است؛ بنابراین ، هیچ رکنی مانند رکن ایمان به خدا و ایمان به روز آخرت همیشه در قرآن همراه هم نیامده است. هنگامی که ایمان داشته باشی خدا با توست و مراقب توست و هنگامی که ایمان داشته باشی در روز آخرت او از تو حساب می گیرد و به محض این که ایمان بیاوری که خدا می داند و محاسبه و مجازات خواهد کرد، به دستور او پایبند می شوی.
-پس سوره های مکی همچنین بر ایمان به روز آخرت و بر روز جزاء و روزحساب و کتاب وروز رستاخیز و حقیقت متمرکز است. و همچنین بر وحی متمرکز است. دین اسلام دین وحی و دریافت از خدا است، وحی هویت جداگانه ای از رسول خدا بود که نه می توانست آن را بگیرد و نه می توانست مانع آن شود و نه می توانست آن را برگرداند. پس دین ما دین توحید و ایمان به روز آخرت است. دینی که بر وحی و رسالت متمرکز است. این اهمیت سوره های مکی است، و سوره ی اعراف از طولانی ترین سوره های مکی است.

نمونه معجزه های قرآن در سوره ی اعراف

مطلب دیگر: در این سوره طولانی، که از طولانی ترین سوره های مکی شمرده می شود به اعجاز قرآن اشاره شده است.

1- معجزه چیست؟

همه ی شما می دانید که هر پیامبری با خودش معجزه ای داشته است. معجزه چیست؟ شخصی می گوید: من فرستاده ی خدا هستم و همراه او برنامه ای برای باید ونبایدها است و کافران بی برنامه و بی قید و شرط و بی حساب و کتاب حرکت می کردند؛ بنابراین هنگامی که شخصی می آید و می گوید: من فرستاده ی خدا هستم، واکنش این غافلان بی خبر تکذیب است.

﴿ وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلاً ﴾
(و كسانى كه كافر شدند مى‏ گويند تو فرستاده نيستى)

(رعد: 43 )

2- معجزه تاییدیه خداوند بر پیامبرانش است:

پس چگونه خدا برای پیامبران و فرستادگانش گواهی دهد که آنان پیامبران و فرستادگانش هستند؟ ناگزیر باید برای آنان گواهی دهد و گواهی خدا برای آنان به وسیله معجزه است پس معجزه ها را توسط آنان اجرا می کند به گونه ای که تنها آفریننده ی هستی توانایی آن را دارد.

نمونه ای از معجزات پیامبران

1- معجزه ی موسی علیه السلام

حضرت موسى :

﴿ فَأَلْقَى عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ ثُعْبَانٌ مُبِينٌ ﴾
(پس [موسى] عصايش را افكند و بناگاه اژدهايى آشكار شد)

(اعراف: 107 )

حضرت عيسى مردگان را زنده می کرد.

 

 

2 ـ معجزه إبراهيم عليه السلام :

آتش نتوانست سیدنا ابراهیم، را بسوزاند.
این معجزه ها برای مردم ثابت می کند که این افراد پیامبران هستند یا گواهی خدا برای بشر این است که این ها پیامبران و رسولان او هستند اما مشکل این است که پیامبران گذشته فقط پیامبران قومشان بودند، هر پیامبری قومی داشت.

﴿ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ ﴾
(و براى هر قومى رهبرى است)

(رعد :7)

معجزات یا حسی هستند یا مادی

﴿ فَأَلْقَى عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ ثُعْبَانٌ مُبِينٌ ﴾
(پس [موسى] عصايش را افكند و بناگاه اژدهايى آشكار شد)
﴿ وَنَزَعَ يَدَهُ فَإِذَا هِيَ بَيْضَاءُ لِلنَّاظِرِينَ ﴾
(و دست ‏خود را [از گريبان] بيرون كشيد و ناگهان براى تماشاگران سپيد [و درخشنده] بود)

(اعراف: 108 )

معجزات حسی مثل روشن شدن چوب کبریت. یک مرتبه روشن می شود و خاموش می شود و تبدیل به خبری می شود که برخی آن را باور و برخی تکذیب می کنند. اما بعثت پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم برای همه ی امت هاست. حتی او:

﴿ رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ ﴾
(رحمتى براى جهانيان است)

(انبياء: 107 )

پس امکان ندارد یک معجزه حسی مقطعی یک خبر قابل تصدیق یا تکذیب باشد. ناگزیر باید معجزه او تا آخر زندگی ادامه داشته باشد.

3 ـ معجزه پیامبر عليه الصلاة والسلام :

به همین خاطر معجزه ی پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم علمی بود. در قرآن کریم 1300 آیه وجود دارد که در مورد هستی سخن می گوید. حتی در آن پیشینه ی علمی وجود دارد که به قوانینی و حقایقی که بعد از 1400 سال کشف شده، اشاره دارد. قبل از این که انسان به فضا برود چه کسی می دانست که چه چیزی در فضا است؟ او در زمین است، هرگاه برود به فضا و از لایه های هوا عبور کند و روشنایی از بین می رود و فضانورد فریاد می زند: کور شدیم و چیزی نمی بینیم، سپس قرآن کریم را باز می کنیم آیه ای را می یابیم که می گوید:

﴿ وَلَوْ فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَاباً مِنَ السَّمَاءِ فَظَلُّوا فِيهِ يَعْرُجُونَ * لَقَالُوا إِنَّمَا سُكِّرَتْ أَبْصَارُنَا بَلْ نَحْنُ قَوْمٌ مَسْحُورُونَ﴾
(و اگر درى از آسمان بر آنان مى‏ گشوديم كه همواره از آن بالا مى ‏رفتند *قطعا مى گفتند در حقيقت ما چشم‏بندى شده‏ ايم بلكه ما مردمى هستيم كه افسون شده‏ ايم)

(حجر :15)

اما پژوهش های جنین شناسی بعد از هزارسال و حتی بیشتر به این نتیجه می رسد که نوع جنین در حالت کلی هیچ ارتباطی به تخمک ندارد بلکه نطفه نوع جنین را تعیین می کند. آیه ای می آید و می گوید:

﴿ وَأَنَّهُ خَلَقَ الزَّوْجَيْنِ الذَّكَرَ وَالْأُنْثَى * مِنْ نُطْفَةٍ إِذَا تُمْنَى ﴾
(و هم اوست كه دو نوع مى ‏آفريند نر و ماده *از نطفه‏ اى چون فرو ريخته شود)

(نجم: 46 )

علم کشف کرده که هر چیزی متشکل از ذراتی است که در آن هسته و بار الکتریکی و مدارهایی وجود دارد. و همه چیز در هستی اعم از صخره و سنگ و چوب به دور آن می چرخد. آیا این سخن خداوند متعال را نخوانیم که می فرماید:

﴿ وَكُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ ﴾
(و هر كدام در سپهرى شناورند)

(يس :40)

حدیث دراز است . 1300 آیه در قرآن کریم است که در آن پیشینه ی علمی و دلیل 100% قطعی و یقینی مبنی بر این وجود دارد که کسی که هستی را آفریده همان ذاتی است که این قرآن را نازل کرده است، پس در این سوره اشاره های زیادی بر اعجاز علمی در قرآن کریم می باشد.